ABD yönetiminin Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nın (NSA) hem ülke hem de dünya çapında yasadışı dinleme ve takip yaptığını 2013 yılında ifşa etiği için suçlu ilan ettiği ve dünya dar getirdiği Edward Snowden’ın yüzünü güldüren haber geldi.
ABD’nin 9. Bölge Temyiz Mahkemesi, eski istihbarat analisti Snowden’ın ifşa ederek dünyayı haberdar ettiği ABD’lilerin telefonlarının toplu dinlenip kaydedilmesi programının yasadışı olduğuna karar verdi.
Temyiz mahkemesinin üç yargıçlı heyetinin verdiği kararda, ABD istihbarat yetkililerinin kamuoyuna programı savundukları açıklamalarında doğruyu söylemediği belirtilirken, Snowden’ın kamuoyunun programdan haberdar olmasını sağlayan rolüne birçok kez atıf yapıldı.
Mayıs 2013’te ABD’den çıkıp haziranda programın içeriğini uluslararası yayın kuruluşlarıyla paylaşmasının ardından ABD yönetiminin istihbaratı yetkisiz taraflara ileterek casusluk yasasını ihlal ettiği suçlamalarından resmen aradığı ve güvenlik aygıtını peşine düşürdüğü Snowden, 7 yıldır yenilemeye tabi sığınmayla Rusya’da yaşıyor.
Programa karşı dava açan Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU) isimli STK, dün Twitter hesabından “Federal bir temyiz mahkemesi, NSA’nın Amerikalıların telefon kayıtlarını yığın olarak toplamasının yasadışı olduğuna hükmetti. Bizim başından beri bildiğimizi teyit eden bu karar, mahremiyet haklarımız açısından bir zaferdir” açıklamasını yaptı.
Hala casuslukla suçlanan ve gıyabında dava açılan Snowden, açıklamayı paylaşarak şöyle tweetledi:
“7 yıl önce gerçeği söylediğim için suçlu ilan edildiğime dair haberler geldiğinde, mahkemelerimizin NSA’nın faaliyetlerini yasadışı olması sebebiyle kınayacağı ve aynı kararda bunu ortaya çıkardığım için bana itibar edeceği günü göreceğimi asla hayal edemezdim. Ama işte o gün geldi.”
Mahkeme kararında, yargı kararı çıkarmaksızın milyonlarca Amerikalının telefon iletişiminin gizlice veri tabanında toplanmasının Dış İstihbarat İzleme Yasasını ihlal ettiği ve ABD Anayasasını da ihlal ediyor olabileceği belirtildi.
Snowden ifşa edene dek NSA’nın asla bilerek Amerikalılar hakkında istihbarat toplamadığında ısrar eden ABD istihbarat yetkilileri, ifşa olmalarının ardından, bu kez programın ülke içindeki aşırılıkçılıkla mücadelede önemli rol oynadığını savunmaya geçti, bunun için San Diego’dan Somali’deki cihatçılara yardım sağlamakla suçlanan dört Somalili göçmen hakkındaki davayı örnek gösterdi.
Temyiz mahkemesi ise bu iddianın gizli kayıt içeriğiyle tutarlı olmadığını söyledi. Dörtlü hakkındaki mahkumiyeti etkilemeyecek karar, yasadışı dinleme-izlemenin davada sunulan kanıtları bozmadığı görüşünü bildirdi.
